UŞAĞI VURMAQ NƏ ZAMAN ZİYANLIDIR?

Sual: Uşağı vurmaq nə zaman ziyanlıdır?

Cavab: Vurmaq o zaman ziyanlıdır ki, tərbiyə ilə əlaqədar deyil. Yə`ni e`lan olunmamış qanunların pozulmasına görə uşağı vurmaq olmaz. Pis iş görməmiş uşağı tənbeh etmək zərərlidir. Axı günahsız insanı hansı əsasla tənbeh etmək olar. Əgər sizin tənbehiniz uşağın səhvindən ağır olarsa, uşaq sizi rəhmsiz hesab edər. Uşağın səhvindən böyük fasilə keçəndən sonra tənbeh tə`sirsiz olur. Məsələn, həftənin ikinci günü səhv iş görmüş uşağı bazar günü oynamağa icazə vermirsinizsə, sizin bu vaxtı keçmiş tənbehiniz uğurlu deyil. Səhvindən bir neçə gün ötüşmüş uşaq öz səhvi ilə tənbeh arasında əlaqə görmür. Onun fikrincə, siz insafsızlıq göstərərək onu səbəbsiz yerə tənbeh edirsiniz. Bəli, vaxtı keçmiş tənbehin səmərəsi yoxdur.
Bə`zən valideyn əsəbi olduğu üçün səbəbsiz yerə uşağı tənbeh edir. Bu cür hadisələr zamanı uşaq böyüklərə inamını itirir. Çünki onu himayə etməli olan valideyn ona zülm edir. Valideyni bu cür rəftarına görə rəhmsiz hesab etmək olar.

Sual: Uşaq tənbeh olunmalıdırmı?
Cavab: Tənbeh xoşagəlməz olsa da bə`zi şəraitlərdə zəruridir. Əgər siz körpəni pis vərdişlərdən xoşluqla çəkindirə bilmirsinizsə, demək tənbehdən istifadə etməlisiniz. Amma tənbeh və tərbiyə ayrı-ayrı məfhumlardır. Tərbiyə qayda-qanunlarla tanışlıqdırsa, tənbeh itaətsizliyə görə verilən cəzadır. Tənbeh tərbiyəni, tərbiyə isə tənbehi əvəz edə bilməz. Əgər uşağa tənbeh barədə xəbərdarlıq etmisinizsə tənbeh etməyə hazır olun. Bə`zi valideynlər uşağı tənbehlə qorxutmaqda həddi aşırlar. Bu iş tövsiyə olunmur. Əgər belə etsəniz sabit qayda-qanunları zəiflətmiş olacaqsınız. Əgər tənbeh etmək fikriniz yoxdursa, bu barədə danışmamağınız yaxşıdır. Tənbehlə qorxudub, onu yerinə yetirməyəcəksinizsə, uşağın pis işini görməməzliyə vurmağınız daha yaxşıdır. Əgər öz tənbehinizdə zülmə yol verməyə bilmirsinizsə, tənbehdən çəkinin. Dəyərli valideyn olmaq üçün düşünülməmiş hərəkətlərdən və bu hərəkətlərin uğursuz nəticələrindən çəkinin.

Kitabın adı: Kaş valideynlərim biləydi
Müəllif: Doktor li Salk
Hazırladı: Rəsul Mahmudzadə