İMAMLARIN SAYI 12 NƏFƏRDİR
İmamət barəsində lazım olan şey– sünnülərin mö`təbər kitablarında nəql olunan «12 xəlifə və on iki əmir» hədisidir ki, onları qeyd edirik (hədislərin hamısında «Məndən sonra 12 xəlifə olacaq və hamısı da Qüreyşdəndir» - deyə buyurulur).
1-«Səhihi Buxari» (əhkam kitabının axırı, 8-ci cild, səh.127; «Müsnədi Əhməd», 5-ci cild, səh.93)
عَنْ جٰابِرِ بْنِ سُمْرَةَ قٰالَ:سَمِعْتُ النَّبِىَّ يَقُولُ: يَكُونُ اثْنٰاعَشَرَ اَمِيرًا فَقٰالَ كَلِمَةً لَمْ اَسْمَعْهٰا فَقٰالَ اَبِى: اِنَّهُ قٰالَ: كُلُّهُمْ مِنْ قُرَيْشٍ.
2-«Səhihi Müslüm» (6-cı cild, səh.3)
عَنْ جٰابِرِ بْنِ سُمْرَةَ قٰالَ دَخَلْتُ مَعَ اَبِى عَلَى النَّبِىِّ فَسَمِعْتُهُ يَقُولُ: اِنَّ هٰذَا اْلاَمْرَ لاٰيَنْقَضِى حَتّىٰ يَمْضِىَ فِيهِمُ اثْنٰاعَشَرَ خَلِيفَةً قٰالَ: ثُمَّ تَكَلَّمَ بِكَلاٰمٍ خَفِىَ عَلَىَّ، قٰالَ: فَقُلْتُ لِاَبِى: مٰا قٰالَ؟ قٰالَ: كُلُّهُمْ مِنْ قُرَيْشٍ
3-«Səhihi Müslüm» (6-cı cild, səh.3; «Müsnədi Əhməd», 5-ci cild, səh.98)
عَنْ جٰابِرِ بْنِ سُمْرَةَ قٰالَ: سَمِعْتُ النَّبِىَّ، يَقُولُ: لاٰيَزٰالُ اَمْرُ النّٰاسِ مٰاضِيًا مٰا وَلِيَهُمُ اثْنٰاعَشَرَ رَجُلاً، ثُمَّ تَكَلَّمَ النَّبِيُّ بِكَلِمَةٍ خَفِيَتْ عَلَىَّ،فَسَأَلْتُ اَبِى: مٰاذٰا قٰالَ رَسُولُ اللَّه، فَقٰالَ:كُلُّهُمْ مِنْ قُرَيْشٍ.
4-«Səhihi İbni Həbban» (15-ci cild, səh.43)
سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهيَقُولُ:يَكُونُ بَعْدِى اثْنٰاعَشَرَ خَلِيفَةً كُلُّهُمْ مِنْ قُرَيْش
5-«Cameu Termizi» (3-cü cild, səh. 340)
يَكُونُ مِنْ بَعْدِى اثْنٰاعَشَرَ اَمِيرًا، قٰالَ: ثُمَّ تَكَلَّمَ بِشَيْءٍ لَمْ اَفْهَمْهُ، فَسَأَلْتُ الَّذِى يَلِينِى فَقٰالَ: قٰالَ: كُلُّهُمْ مِنْ قُرَيْشٍ
6-Müsnədi Əhməd », (5-ci cild, səh.92)
يَكُونُ مِنْ بَعْدِى اثْنٰاعَشَرَ خَلِيفَةً، كُلُّهُمْ مِنْ قُرَيْشٍ
7-«Müsnədi Əhməd», (5-ci cild, səh.92)
يَكُونُ بَعْدِى اثْنٰاعَشَرَ اَمِيرًا ثُمَّ لاٰ اَدْرِى مٰا قٰالَ بَعْدَ ذٰلِكَ، فَسَأَلْتُ الْقَوْمَ كُلَّهُمْ، فَقٰالُوا: قٰالَ: كُلُّهُمْ مِنْ قُرَيْشٍ
8-«Müsnədi Əhməd » (5-ci cild, səh. 99)
يَكُونُ مِنْ بَعْدِى اثْنٰاعَشَرَ اَمِيرًا فَتَكَلَّمَ فَخَفِىَ عَلَىَّ، فَسَأَلْتُ الَّذِى يَلِينِى اَوْاِلَى جَنْبِى، فَقٰالَ: كُلُّهُمْ مِنْ قُرَيْشٍ
9-«Müsnədi Əhməd » (5-ci cild, səh. 108)
يَكُونُ مِنْ بَعْدِى اثْنٰاعَشَرَ اَمِيًرا، قٰالَ ثُمَّ تَكَلَّمَ فَخَفِىَ عَلَىَّ مٰا قٰالَ، قٰالَ: فَسَأَلْتُ بَعْضَ الْقَوْمِ اَوِ الَّذِى يَلِينىِ مٰا قٰالَ؟ قٰالَ: كُلُّهُمْ مِنْ قُرَيْشٍ
10-«Müsnədi ibni Cə`d» (səh.390, №2660)
يَكُونُ مِنْ بَعْدِى اثْنٰاعَشَرَ اَمِيرًا، غَيْرَ اَنَّ حُصَيْنًا قٰالَ فِى حَدِيثِهِ: ثُمَّ تَكَلَّمَ بِشَيءٍ لَمْ اَفْهَمْهُ، وَقٰالَ بَعْضُهُمْ فَسَأَلْتُ اَبِى وَقٰالَ بَعْضُهُمْ فَسَأَلْتُ الْقَوْمَ فَقٰالَ: كُلُّهُمْ مِنْ قُرَيْشٍ
11-«Müsnədi Əbi Yə`la» (13-cü cild, səh. 456)
يَقُولُ لاٰيَزٰالُ الدِّينُ قٰائِمًا حَتَّىٰ تَقُومَ السّٰاعَةُ وَيَكُونُ عَلَيْكُمُ اثْنٰاعَشَرَ خَلِيفَةً كُلُّهُمْ مِنْ قُرَيْشٍ
12-«Müsnədi Əhməd » (5-ci cild, səh. 93)
عَنْ جٰاِبِربْنِ سُمْرَةَ قٰالَ: خَطَبَنٰا رَسُولُبِعَرَفٰاتَ فَقٰالَ:لاٰيَزٰالُ هٰذَا اْلاَمْرُ عَزِيزًا مَنِيعًا ظاََهِرًا عَلَىٰ مَنْ نٰاوٰاهُ حَتّٰى يَمْلِكَ اثْنٰاعَشَرَ كُلُّهُمْ قٰالَ: فَلَمْ اَفْهَمْ مٰابَعْدُ، قٰالَ: فَقُلْتُ لِاَبِى مٰا قٰالَ بَعْدَ ماٰ قٰالَ:كُلُّهُمْ، قٰالَ:كُلُّهُمْ مِنْ قُرَيْشٍ
13-«Əl-Müstədrək ələs-Səhiheyn», 4-cü cild, səh.501
عَنْ مَسْرُوقٍ قٰالَ كُنّٰا جُلُوسًا لَيْلَةً عِنْدَ عَبْدِاللَّهِ يَقْرَأُنَا الْقُرْآنَ فَسَأَلَهُ رَجُلٌ فَقٰالَ: يٰا اَبٰا عَبْدِالرَّحْمٰنِ هَلْ سَأَلْتُمْ رَسُولَ اللَّهكَمْ يَمْلِكُ هٰذِهِ اْلاُمَّةَ مِنْ خَلِيفَةٍ؟ فَقٰالَ عَبْدُاللَّهِ مٰا َسَأَلَنِى عَنْ هٰذٰا َاَحَدٌ مُنْذُ قَدِمْتُ الْعَرٰاقَ قَبْلَكَ، قٰالَ: سَأَلْنٰاهُ، فَقٰالَ: اثْنٰاعَشَرَ عِدَّةَ نُقَبٰاءِ بَنِى اِسْرٰائِيلَ.
Bu mövzu ilə əlaqədar nəql olunan rəvayətlər elə kitablara məxsus deyildir ki, hamısını zikr etmək mümkün olsun; əksinə, hətta qeyd olunan kitabların bə`zilərində də, o kitabdan nəql etdiklərimizdən olduqca artıqdır, onların bir neçəsini xülasə olaraq qeyd edirik.
Peyğəmbər(s)-dən 12 imamla əlaqədar nəql olunan hədisləri böyük səhabələr nəql etmişlər, o cümlədən: Əbdüllah ibni Abbas, Əbdüllah ibni Məs`ud, Salman Farsi, Əbu Səid Xudri, Əbuzər Ğəffari, Cabir ibni Sümrət, Cabir ibni Əbdüllah, Ənəs ibni Malik, Zeyd ibni Sabit, Zeyd ibni Ərqəm, Əbi Əmamə, Vasilə ibni Əsqə, Əbu Əyyub Ənsari, Əmmar ibni Yasir, Hüzeyfə ibni Üseyd, İmran ibni Hüseyn, Sə`d ibni Malik, Hüzeyfə ibni Yəman, Əbu Qütadə və başqaları da nəql etmişlər.
